چگونه در معرض آن قرار مي گيريم ؟

استنشاق از طريق : بخارات و مقداركمي از آن در دود سيگار وجود دارد .

گوارشي : از طريق منابع آب زير زميني آلوده ، تماس و جذب از راه پوست .

اثرات استنشاق بنزن :

خواب آلودگي ، گيجي ، افزايش ضربان قلب ، سردرد ،‌ رعشه و لرزش ، عدم شناخت و سرگيجه ، غش كردن و بيهوش شدن و در نهايت باعث مرگ مي شود .

اثرات خوردن بنزن از طريق آب يا غذاي آلوده : تهوع و استفراغ ، سوزش معده ، سرگيجه و عدم تعادل ، سستي و خواب آلودگي ، تشنج ، افزايش ضربان قلب و مرگ .

تماس با بنزن : تماس با بنزن باعث قرمزي ، زخم شدن و جراحات دردناك ، سوزش و ناراحتي چشم مي شود .

اثرات تماس مزمن با بنزن :

تماس­طولاني­مدت با بنزن باعث كاهش خون سازي بدن ، ناتواني در سيستم ايمني بدن و همچنين سرطان خون ، لوسومي ، اختلال در سيستم تنفسي ، تاخير در استخوان بندي جنين انسان ، صدمه به سيستم توليد مثل انسان ، ناباروري ، توليد تومورهاي غدد لنفاوي و صدمه به كبد مي گردد .

راههاي تشخيص :

1- آزمايشات ريه و تنفسي : فقط در مواردي كه به سرعت پس از تماس انجام شود امكان پذير بوده و در موارد آلودگي با مقادير پايين جوابگو نيست .

2- آزمايش كامل فاكتور هاي خون و مغز استخوان به صورت خيلي سريع پس از آلودگي چون به سرعت در خون واكنش داده و محو مي گردد لذا سريعاً پس از مواجهه با آن بايستي آزمايشات خوني شامل فاكتورهاي زير انجام پذيرد : WBC ,    Granulocytes , Lymphocytes  CD4-T cells,CD8-T cells, CD4/CD8,               B  cells , NK cells , Monocytes, Platelets , Hemogolobin ,

3- آزمايش بنزن و تركيبات آن مثل فنل در ادرار :

(1)

چندين موسسه از جمله انجمن تحقيقات سرطان دنيا ، انجمن حفاظت محيط زيست آمريكا ، اداره خدمات بهداشت آمريكا ، بنزن را عامل سرطان خون ( لوسمي ) و داراي درجه سرطان زايي يك معرفي كرده اند .                     دوره پنهاني سرطان خون به طور معمول 5 تا 15 سال بعد از اولين تماس روي مي دهد .

 

لوسمي :

لوسمي به معناي سرطاني شدن سلولهاي خوني مي باشد كه معمولاً در بين دسته هاي خوني ، گلبولهاي سفيد خون بيشتر تمايل به سرطاني شدن دارند . سلولهاي سرطاني در مقايسه با سلولهاي خوني طبيعي متفاوت بوده و عملكرد طبيعي خود را از دست داده اند .

سرطانهاي خوني خود به دو دسته تقسيم مي شوند كه هر كدام از آنها خود به دو صورت حاد و مزمن تظاهر مي يابند . در لوسمي حاد ، سلولهاي اوليه و نابالغي كه اصطلاحاً بلاست ناميده مي شوند به تعداد زياد در گردش خون وجود دارند كه معمولاً خيلي نابالغ بوده و عملكرد طبيعي را ندارند . سرعت تكثير اين سلولها بسيار بالا                مي باشد و بيماري به سرعت گسترش مي يابد . در لوسومي مزمن نيز سلولهاي بلاستي وجود دارند اما اين سلولها بالغ تر بوده و قادر به انجام بعضي اعمال خود مي باشند . در اين حالت سلولها آرامتر رشد مي كنند و بيماري به  صورت آهسته پيشرفت مي كند .

علائم ذيل از جمله معمولترين علائم سرطان خون مي باشد ، اما ممكن است هر فردي علائم ديگري نيز داشته باشد : افزايش ميزان ابتلا به عفونت ها و تب ، كم خوني و علائم مربوط به آن شامل رنگ پريدگي پوست ، خستگي و ضعف ، خونريزي ، كوفتگي و خونمردگي ، تب و لرز ، كاهش اشتها ، كاهش وزن ، تورم غدد لنفاوي ، كبد و طحال بزرگ و دردناك ، لكه هاي قرمز رنگ تو پر پوستي ، تورم و خونريزي از لثه ها ، تعريق و درد استخوانها و مفاصل .

مصرف بعضي از داروها و يا ساير اختلالات خوني ممكن است علائمي مشابه ايجاد كنند .  لذا در صورت مشاهده اين علائم به پزشك مراجعه نمائيد .

علاوه بر اخد تاريخچه كامل و انجام معاينات لازم روشهاي تشخيصي انواع سرطان هاي خون شامل موارد ذيل است . معاينه و ارزيابي بزرگ شدن كبد ، طحال ، غدد لنفاوي پشت آرنج ، كناره گردن .

- انجام آزمايشهاي خوني و ساير آزمايشات لازم ، آزمايش خوني براي ارزيابي تعداد سلولهاي خوني نابالغ              ( پلاستها ) ، نمونه گيري مغز استخوان ، نمونه گيري از مايع كمري ، روشهاي تصوير برداري نظير عكسبرداري ، سونوگرافي و سي تي اسكن .

راههاي درماني :

استفاده از روشهاي درماني ويژه براي يك بيمار بر عهده پزشك مي باشد و براساس سن ، سلامت عمومي و تاريخچه پزشكي بيمار ، وسعت بيماري ، ميزان تحمل بيمار در مقابل داروها يا روشهاي درماني ويژه ، انتظاري كه از سير بيماري وجود دارد و نظر و ارجحيت خود بيمار مي باشد .

 روشهاي درماني شامل موارد ذيل است :

(2)

شيمي درماني ، پرتو درماني ، پيوند سلولهاي بنيادي مغز استخوان ، درمان بيولوژيكي ،‌ تزريق خون و استفاده از داروهايي كه مانع از تخريب ساير سيستمهاي بدن تحت تاثير انتشار سرطان مي شوند .

علل و عوامل خطر ساز :

از جمله علل و عوامل خطرسازي كه مي تواند احتمال منجر شدن به سرطان خون را افزايش دهد مي توان به قرار گرفتن در معرض اشعه ها ، تماس با مواد شيميايي نظير بنزن كه در محيط هاي كاري بيشتر رخ مي دهد و استشاق از طريق هواي آلوده در شهر ها مي باشند .

مراجع مختلف استانداردهاي متفاوتي براي محيط هاي مختلف ذكر نموده اند ، بطور مثال براي محيط كارخانه در 8ساعت كاري مقادير 5/0 و 1/0 و 1 ذره در ميليون بيان كرده اند .

چگونه ريسك خطر را كاهش دهيم :

1- پايش و اندازه گيري بنزن موجود در هوا بوسيله سنسورهاي مخصوص بنزن و مواد آروماتيكي و تطابق با استانداردها و پيدا كردن و رفع نشتي هاي احتمالي و مشخص نمودن ميزان ريسك خطر بنزن موجود در هوا .

2- استفاده لباس كامل كار ضد مواد شيميايي كه سيستم تنفسي داخل لباس است  ، دستكش و چكمه مخصوص و ماسك هاي تمام صورت فشار مثبت .

SAR,SCBA

3- ايجاد اتوشويي و رختكن ايزوله جهت تعويض لباس كار پرسنل هنگام ورود و خروج از مجتمع و استحمام براي نفرات در معرض مستقيم بنزن قبل از خروج از محل كار ، بردن لباس كار به منزل يعني احتمال آلوده كردن فرزندان و خانواده ها !!

4- وجود سيستم تهويه با فيلترهاي مخصوص در محل كار و تعويض به موقع فيلترها .

5- ايجاد سيستم بارگيري اتوماتيك بدون دخالت نفر و چك كردن ميزان بنزن قبل از بارگيري .

6- تنها افرادي اجازه حضور در محل كار با مواد شيميايي را داشته باشند كه به آنها مربوط مي شود كه                   بايد از توقف هاي بيهوده جلوگيري شود .

7- معاينات كامل شش ماهه براي پرسنل و دو سال يكبار براي خانواده ها جهت تست كامل سرطان خون .

8- تغذيه سالم با مواد گياهي و سبزيجات و لبنيات و ورزش به سلامتي پرسنل شاغل كمك مي نمايد .

9- مدت مواجهه با مواد آروماتيكي را كم نمائيد .

10- دوره هاي منظم و مداوم آموزشي جهت آشنايي با انواع مختلف مواد شيميايي و اصول بهداشت كار در مجتمع هاي پتروشيمي به ويژه آروماتيك ها .

11- مديريت پسماند مواد شيميايي و جمع آوري ظروف و مواد آلوده .

12- ايجاد علائم و هشدارها و دستورالعمل هاي ايمني در مكانهاي لازم .

13- رعايت نكات كامل ايمني در هنگام كارهاي تعميراتي و بخصوص در تعميرات اساسي و جلوگيري از              نشتي هاي احتمالي .

 

        

   حفاظت فنی و بهداشت کار شرکت لاستیک پارس